آوای نشاط ـ فرشته مسلمی: آخرین روزهای زمستان سال گذشته رهبر انقلاب با طرح کلیدواژه جدیدی در ادبیات انقلاب، موجی از مباحث جدید علمی و سیاسی را در گفتمان انقلاب اسلامی باب کردند، ایشان گفتند در این جهادی که وجود دارد، در این جنگ بی‌امانی که وجود دارد بین اسلام و کفر، بین حق و باطل، بین روایت دروغ و حقیقت -این جنگی است بین اینها- ما در کجای این جبهه قرار داریم و حضور داریم؟ جهاد تبیین، یک فریضه قطعی فوری است و هر کسی که می‌تواند باید اقدام کند.
البته این موضوع بحثی بود که در ماه‌های اخیر بارها در بیانات آیت‌الله خامنه‌ای مورد تأکید و اشاره قرار گرفت و رهبر انقلاب اسلامی ابعاد مختلف و ضرورت پرداختن به آن را برای افکار عمومی و نخبگان توصیف کرده بودند.
درست است که این خطاب عمومی در حوزه جنگ رسانه‌ای دشمن، همه افراد جامعه را در بر می گیرد و وظیفه مسئولان در این زمینه را سنگین‌تر می کند اما نکته کلیدی این است که ما به تبیین اثربخش نیاز داریم؛ همان‌گونه که در جهاد نظامی کسی که می‌خواهد جهاد کند باید محاسبه‌گرانه و با برنامه وارد شود، تبیین هم همین‌طور است.
حرکت آتش‌به‌اختیار به این معنا نیست که حرکت ناپخته، خام و بدون محاسبه انجام گیرد، بلکه باید کار محاسبه‌شده و عقلانی باشد چراکه عقلانیت، بستر مشترک برای همه این مفاهیم و همه تحرکاتی است که در انقلاب اسلامی انجام می‌شود؛ چون انقلاب اسلامی انقلاب عقلانی است.
اگر کسی به گوشه‌ای از فعالیت‌های کشور، نظام و انقلاب نقد دارد، باید بداند که انقلاب، عقلانی است و می‌توان با آن گفت‌وگو کرد؛ همان‌گونه که در آغاز بیانیه «گام دوم» تأکیدشده انقلاب اسلامی باید بماند، اما اینکه چگونه بماند هم برایش مهم است؛ یعنی انقلاب اسلامی استمرار و تقویت خود را در بستر عقلانیت، مردم‌سالاری، منطق و پیشرفت‌گرایی تعریف می‌کند.
به همین دلیل، اثربخشی تبیین هم بسیار مهم است. در تبیین اثربخش باید به ظرفیت مخاطب، منطق مخاطب، باورپذیربودن تبیین، مستدل‌بودن (که واقعاً واقعیت و حقیقت را روشن کند) توجه کرد. البته تبیین در فضای تعاملی و اعتمادآمیز مبتنی بر اندیشه‌ورزی، بسیار اثرگذارتر خواهد بود. از سوی دیگر مردمی‌بودن تبیین، یعنی تبیین رسالتی است که هرکسی در هرجایی باید آن را انجام دهد.
از سوی دیگر جهاد تبیین را می‌توان در برابر جریان تحریف در نظر گرفت که عملیات ویژه ای از نظر رسانه ای بر عهده دارد، به ویژه اینکه «کار جریان تحریف، آدرس غلط دادن برای حل مشکل تحریم است.» این دقیقا عبارتی است که رهبر انقلاب در مردادماه امسال در خصوص رفتار جریانی بیان کردند که میخواهند درباره راه مقابله با تحریم آدرس غلط بدهند و بگویند «اگر میخواهید تحریم برطرف بشود، در مقابل آمریکا کوتاه بیایید» کمااینکه جریان تحریف در داخل کشور، مدعی است که ایران باید از شروط اصلی خود یعنی لغو تحریم‌ها، دریافت تضمین معتبر، راستی‌آزمایی عینی و عملی و بسته‌شدن پرونده PMD صرف‌نظر و عقب‌نشینی کند، مسأله‌ای که در تناقض آشکار با منافع ملی کشورمان است و هیچ تطبیقی با عقلانیت سیاسی و حکمرانی مبتنی بر خردورزی ندارد.
اما اگر بخواهیم از جهت عقبه دینی و اعتقادی هم به این موضوع بپردازیم متوجه می شویم، اصل دعوتِ صدر اسلام بر پایه‌ی تبیین استوار بوده است، حتی رهبر انقلاب دراین باره هم موضع دقیق دارند و معتقدند «تبیین، بیان، مهمترین وظیفه‌ی پیغمبران است. دشمنان پیغمبران از جهل‌ها و پرده‌پوشی‌ها استفاده می کنند.»
از سوی دیگر تبیین حقایق در سیره علوی نمود پررنگی دارد وخطبه‌های نهج‌البلاغه عموماً تبیین واقعیاتی است که در جامعه‌ی آن روز وجود داشته.» حتی مبنای قیام سیدالشهدا هم تبیین بوده است؛ چراکه امام حسین (ع) را نباید محدود روز عاشورا چرا که آن حماسه تنها یک بخش از جهاد است. بنابراین به تبیین ایشان، امر به معروف او، نهی از منکر او، توضیح مسائل گوناگون در منی و عرفات، خطاب به علما و نخبگان را باید شناسایی کرد.
جهاد فقط جنگ کردن در میدان قتال نیست
ضمن اینکه به تعبیر رهبری جهاد فقط شمشیر گرفتن و جنگ کردن در میدان قتال نیست و جهاد فکری، جهاد عملی، جهاد تبیینی و تبلیغی و جهاد مالی را هم در بر می گیرد بنابراین اگر تبیین نباشد، فرصت اغواگری و گمراه کردن مردم توسط دشمن در عرصه‌های مختلف به ویژه در جنگ پیچیده رسانه باز خواهد شد همانطور که ایجاد تروریست های داعش یکی از نمونه‌های این مسئله در سالهای اخیر است؛ متاسفانه یک عده چنان دچار گمراهی شدند و به خیال اینکه برای اسلام کار می کنند، علیه اسلام کار کردند و به جای دشمن، آنها با مسلمانها جنگیدند و تعریف وارونه ای از اسلام در جهان ارائه دادند.
راهبرد اصلی دشمن نیز پس از انقلاب اسلامی به ویژه دهه اخیر ناامید کردن اقشار مختلف مردم به خصوص جوانان و نخبگان با بزرگنمایی مشکلات و برجسته کردن کاستی ها و کوچک نمایی دستاوردها و افتخارات می باشد. این ابزارهای رسانه ای با انکار توفیقات و بازنشر و تکرار آنها واقعیت های موجود را در ذهن مخاطب وارونه جلوه داده و سپس ماندگار می کنند.
به نظر می رسد نخستین و البته مهمترین گام برای مقابله با جریان تحریف این است که مسئولان ذی ربط اصل مساله را به خوبی شناخته و ساز و کار مرتبطبا اجرای آن را به اهل فن بسپارند تا با برنامه‌ریزی میان‌مدت و بلندمدت علاوه بر مقابله همه جانبه با جنگ رسانه‌ای نظام سلطه، افراد موجه و مرجع عرصه های مختلف را برای اجرای جنگ رسانه‌ای متقابل آماده کنند.
افزایش سواد رسانه ای و فعال سازی فرهنگ پرسش‌گری و پاسخگویی یکی از اثرگذارترین روش های جهاد تبیین است که علاوه بر ترویج فرهنگ گفتگو در بین اقشار مختلف، نیازهای خبری و رسانه ای را هم برطرف کرده و افکار عمومی را از پیگیری اخبار رسانه های معاند و سلطنت طلب بی نیاز می کند.
بدون شک اطلاع‌رسانی شفاف ، مستند و بیطرفانه یکی از پیش نیازهای اساسی و غیرقابل انکار جهاد تبیین است که با مداقه و توجه در اجرا به عملیات روانی رسانه ای متقابل وحملات رسانه ای آفندی هم می انجامد.
انتهای پیام/
