آوای نشاط: با گذشت نزدیک به یک سال از جنگ اوکراین، روسیه موفقیت کمی در میدان نبرد سایبری داشته است. اما انتظار می‌رود با تداوم شکست های نظامی بزرگ در میدان جنگ با اوکراین، کرملین در ماه‌های آینده حملات سایبری خود را تشدید کند. هرچند گفته می شود این افزایش عملیات سایبری احتمالا تاثیر چندانی بر جنگ نخواهد داشت، زیرا مسکو از سوی دیگر با ضدحملات سایبری قوی‌تری از سوی اوکراین و متحدانش روبرو می شود.
«جیمز تورگال» معاون شرکت امنیت اطلاعات “Optiv” مستقر در آمریکا در این خصوص مدعی شد: افزایش حملات سایبری روسیه احتمالا هیچ منفعتی برای این کشور در جنگ مقابل اوکراین نداشته باشد، به جز اینکه این نکته را یادآور می شود که آنها می توانند هرج و مرج ایجاد کنند.
اما بسیاری از کارشناسان در همان روزهای آغازین جنگ نگران بودند که کرملین حملات سایبری مخربی علیه اوکراین و متحدانش انجام دهد. در طول سال گذشته نیز نیروهای روسیه حملات متعددی علیه اوکراین با هدف اختلال در زیرساخت های حیاتی این کشور انجام داد.
با این وجود، یک مقام آمریکایی سال گذشته گفت که روس ها در فضای سایبری کمتر از حد انتظار عمل کرده اند. کارشناسان دفاع سایبری در این خصوص پیشرفت اوکراین در زمینه مقابله با حملات سایبری روسیه را ستوده و بر این باور هستند که روسیه انتظار نداشت با این همه مقاومت از سوی نیروهای اوکراینی روبرو شود. شایان ذکر است که اوکراین در دو سال گذشته با کمک آمریکا و اتحادیه اروپا دفاع سایبری خود را تقویت کرده است.
«جیمز لوئیس» معاون ارشد رئیس جمهوری و مدیر برنامه فناوری های استراتژیک در این خصوص گفت: روس ها در حملات سایبری کوتاه نیامده اند، اما نتوانسته‌اند بر دفاع سایبری اوکراین غلبه کنند و به همین دلیل به حملات موشکی علیه زیرساخت های کلیدی آن متوسل شده اند.
ناظران معتقد هستند که نیروهای روسیه به احتمال زیاد به هماهنگ کردن فعالیت های سایبری خود هم راستا با عملیات نظامی ادامه می دهند، زیرا تلاش می کنند اثربخشی و تاثیر حملات خود را افزایش دهند.
تورگال در بخش دیگری از اظهارات خود تاکید کرد: راهبرد بلندمدت روسیه برای پیروزی در این جنگ در هر دو جبهه نظامی و سایبری، پس از مواجهه با شکست‌های بزرگ در چند ماه گذشته، نامشخص به نظر می‌رسد. وی سپس افزود: در طول نزدیک به یک سال گذشته از جنگ اوکراین شاهد بوده ایم که روسیه با استفاده از یک یا هر دوی این تاکتیک‌ها همچنان پیروزی نصیبش نشده است.
کارشناسان در عین حال پیش بینی کرده اند که نیروهای روسیه حملات سایبری را تنها به اوکراین محدود نکرده و آن را به کشورهای همسایه گسترش می دهند و شاید مستقیما به کشورهای عضو اتحادیه اروپا و ناتو حمله کنند؛ اقدامی که کرملین پیش از این هم به آن متهم شده است.
سال گذشته، چندین کشور ناتو، از جمله آمریکا هدف حملات سایبری قرار گرفتند که گفته می شود توسط یک گروه هکری مورد حمایت روسیه انجام شد.
«جیسون بلسینگ» از اعضای ارشد "اندیشکده امریکن اینترپرایز" نیز پیش بینی کرد که نیروهای روسیه حملات سایبری را به سوی کشورهایی اروپای مرکزی و شرقی و حتی اروپای غربی گسترش دهند. وی خاطرنشان کرد که هدف این حملات احتمالا شرکت های اروپایی حامی اوکراین هستند.
وی با اینحال با اشاره به ماده ۵ ناتو (ماده ای که بیان می‌کند اقدام جنگی علیه هر یک از کشورهای عضو، واکنش کامل ائتلاف را به دنبال خواهد داشت) تاکید کرد که این حملات احتمالا سطح پایین و غیر پیچیده خواهند بود و تنها در حدی انجام می شوند که در عملیات تجاری اخلال ایجاد کند.
اما علیرغم ناکامی روسیه در انجام حملات سایبری مخرب علیه غرب، به ویژه آمریکا، مقامات دولتی و کارشناسان آمریکایی همگی به دولت واشنگتن هشدار داده اند که باید در سال جدید نسبت به هرگونه حملات سایبری مسکو هوشیار باشد.
«جن ایسترلی» مدیر آژانس امنیت سایبری و امنیت زیرساخت، به واشنگتن در خصوص حملات سایبری احتمالی روسیه با طولانی شدن جنگ در اوکراین هشدار داد. وی تاکید کرد: اگرچه روس ها هنوز حملات سایبری گسترده ای علیه آمریکا انجام نداده اند، اما نمی توان فرض را بر این گرفت که چنین چیزی در آینده اتفاق نمی افتد.
